Steeds meer mensen eten biologische producten, en zijn bereid daarvoor te betalen. Mensen doen dat omdat ze een bijdrage willen leveren aan de biodiversiteit en de boer een eerlijke prijs willen betalen. Prachtig, maar uit onderzoek van de Europese Rekenkamer onlangs blijkt dat niet altijd duidelijk is waar de bioproducten vandaan komen. Dat kan natuurlijk niet. De hogere prijs die consumenten betalen voor bioproducten moeten landen bij de bioboeren, en mensen hebben recht op te weten wat ze eten. Daarom is het belangrijk dat bioproducten, ook van buiten de Europese Unie (EU), gecheckt worden. Elk bioproduct in het schap moet voorzien zijn van een duidelijk label, zodat duidelijk is waar het product vandaan komt.

Controle

Biologische producten zijn vaak duurder, maar er is geen wetenschappelijke test om te bepalen of een product biologisch is. Daarom is een betrouwbaar controlesysteem belangrijk. In Europa bestaat het biologisch keurmerk. Dit staat verplicht op alle biologische producten die in de EU zijn geproduceerd. Gelukkig maar, want daardoor weet de consument zeker dat ze een biologisch product koopt en dat de hogere prijs naar de bioboer gaat. Nog mooier zou het zijn als ook de herkomst van het product vermeld wordt. Dan kan de consument gericht kiezen voor voedsel van dichtbij. Voedsel van dichtbij voorkomt onnodig vervoer en CO2-uitstoot, en het versterkt de lokale economie. Door kortere ketens krijgen boeren en telers een eerlijke prijs voor hun producten. Dat is niet alleen prettig voor de lokale boeren, maar het is ook prettig als consument om te zien waar het eten vandaan komt. Dat kan met producten uit de eigen regio. 

Opmars

Biologisch voedsel is al jaren in opmars. Tussen 2010 en 2016 steeg de hoeveelheid landbouwgrond in de Europese Unie daarvoor met een derde tot 12 miljoen hectare. In die periode nam de winkelomzet met bijna 70 procent toe tot ruim 30 miljard euro. Het grootste deel van de biologische producten die in Europa worden geconsumeerd komt dan ook uit de EU, maar er wordt ook uit meer dan honderd landen daarbuiten geïmporteerd. Voor Europese producten is het biologisch keurmerk verplicht, maar voor producten van buiten de EU is dit niet het geval. De Europese Rekenkamer heeft geconcludeerd dat juist bij import van producten van buiten Europa de check op herkomst van bioproducten beter kan. In sommige gevallen kost het meer dan drie maanden om uit te zoeken waar het product vandaan komt. Als het zo ingewikkeld is om de herkomst te achterhalen is de kans groot dat lang niet alles gecheckt wordt. En dat is ondermijnend voor de markt van biologische producten. Immers, waarom zou een boer nog langer biologisch boeren als het product uiteindelijk niet als biologisch herkenbaar in het schap belandt? De kans is dan immers groot dat de boer uiteindelijk geen eerlijke prijs ontvangt voor het product. 

Biologisch streekproduct

In Europa kennen we al het biologisch keurmerk. Een logische volgende stap is dat ook biovoedsel dat geïmporteerd wordt van buiten de EU goed gecheckt wordt op afkomst, en bij een groen vinkje voorzien wordt van het (Europees) biologisch keurmerk. Nog mooier zou het zijn als bij alle biologische producten, naast het keurmerk, ook wordt aangegeven waar het product precies vandaan komt. De consument kan dan niet alleen in één oogopslag zien of een product gegarandeerd biologisch is, maar ook waar het product vandaan komt. De keuze voor een regionaal product is vervolgens snel gemaakt. Dan eet niet alleen de Fries biologische broccoli uit Fryslân, maar ook de Italiaan biologische olijven uit eigen streek. Betrouwbare en betaalbare biologische producten komt uiteindelijk ons allemaal, en de Schepping, ten goede. 

Anja Haga

Dit artikel is op 23 maart 2019 gepubliceerd in het Friesch Dagblad.